Leiderschap is voor iedereen

Het is 28 september 2018 en ik heb zojuist een aantal zeer interessante en inspirerende sprekers gehoord. Michaela dePrince, Maggie McDonnell, Stephen van Belleghem en dr. Sam Goldsmith gaven verbluffende lezingen die ik niet aan zag komen. Want mijn focus lag op de laatste spreker. Iedereen kwam voor deze spreker. En dit was hét moment. Ben Tiggelaar staat op het podium, iedereen staat op, een enorme positieve spanning is voelbaar in AFAS live, het is muisstil. En dan roept Tiggelaar: “Please welcome, Barack Obama!”

Het is alweer een paar maanden geleden, maar zijn indruk is onuitwisbaar. Ik had de eer om naar een evenement te gaan waar als headliner de 44e president van Amerika zou spreken: Barack Obama. Een man die mij zeer geïnspireerd heeft door te laten zien hoe je hét verschil kunt maken in de politiek. Een man die enkel handelt vanuit zijn idealen en het zichtbaar maakt door zijn filosofie te uiten in speeches die impact maken. Met deze werkwijze heeft hij ook daadwerkelijk een positieve verandering bewerkstelligd. En wat ben ik vereerd dat ik in dezelfde ruimte als hem heb mogen zitten en een uur lang naar zijn inspirerende woorden en lessen heb mogen luisteren. Deze deel ik graag met je.

Maak het positieve verschil en vertel erover

Bij het woord leiderschap wordt vaak gedacht wanneer je anderen moet leiden. Maar Obama benadrukt dat leiderschap juist voor iedereen is. Als advies geeft hij mee dat je je continu af moet vragen hoe jij het positieve verschil kunt maken in de maatschappij of in je organisatie. ,,Maak een kleine contributie voor iets dat je zelf belangrijk vindt, want als iedereen die inspanning doet, worden dingen een beetje beter en de wereld fijner.” 

Maar hoe maak je nu het positieve verschil zichtbaar? Door het te vertellen en anderen hierin mee te nemen. “Goede leiders vertellen een goed verhaal. Mensen zijn niet geïnteresseerd in koude feiten en data. Zeker nu niet” zei Obama. “We leven in een tijd waarin de vooruitgang de wereld heeft geboekt op het spel staat, omdat wereldleiders verzaken mensen mee te nemen in het verhaal van de toekomst. Het belang dat de juiste verhalen worden verteld, die al een kleine positief verschil met zich meebrengen is belangrijk.” 

Fouten maken mag, zolang je maar eerlijk blijft.

“Toen ik begon als president verloren we maandelijks 800.000 banen in de Verenigde Staten. Net zoveel als de inwoners van Amsterdam. Op dat moment ben je vooral bezig om een grote brand te blussen, maar daarna moet je een organisatie bouwen met mensen die je kunt vertrouwen”, adviseert Obama. Dat betekent niet dat niemand fouten mag maken. “Ik zei tegen mijn staf: ik word nooit boos als je een fout maakt, maar ik word wel boos als je een fout maakt en het niet vertelt. Zorgen dat je personeel hebt dat je kunt vertrouwen is stap één. Vervolgens moet je ze ook daadwerkelijk vertrouwen. Anders gaan leiders micromanagen en raken ze afgeleid van hun hoofdtaak. Ik beschouwde mijn taak als ervoor te zorgen dat mijn mensen konden excelleren.”

Behoud een frisse blik

Obama maakte er een gewoonte van om dagelijks tien brieven van burgers te lezen. “Er komen dagelijks 40.000 brieven binnen bij het Witte Huis. Daar is een speciale afdeling voor. Ik vroeg die afdeling om iedere dag tien brieven te selecteren die ik moest lezen”, vertelt hij. In elke organisatie bestaat het gevaar dat je in een bubbel gaat leven, maar in het Witte Huis is dat helemaal het geval, aldus Obama. “Stemmen van buiten zorgen ervoor dat je contact houdt met de buitenwereld.” Die brieven hielpen hem daarbij. Elke organisatie heeft een feedbackmechanisme nodig, waar mensen met een frisse blik door de bubbel heen breken. Het is belangrijk dat mensen die bij deze organisatie werken, een frisse blik behouden, maar een goede feedbackmechanisme zijn ook de mensen van buiten jouw organisatie, juist buiten jouw branche. Zo behoudt je een continue frisse blik met een continue verandering.